Diabetes heb je niet alleen, gelukkig maar. Er zijn duizenden atleten die elke dag tonen dat diabetes en sport perfect combineerbaar zijn en een geweldige inspiratiebron vormen voor andere type 1-sporters.
Een van die helden is Martijn Verschoor. Martijn was 7 jaar lang profwielrenner bij Team Novo Nordisk en werkt nu bij Zkope Healthcare, het bedrijf dat onder andere de producten van Dexcom verdeelt in België en Nederland. Martijn is ook de bezieler van de jaarlijkse Diabetes Classic in Smilde, een wieler- en mountainbiketocht ten voordele van de Stichting Diabetes, die sporters met type 1 diabetes financieel ondersteunt (www.diabetesclassic.nl).
Martijns hele loopbaan staat duidelijk in het teken van diabetes en sport, en ik was dus erg blij om hem enkele vragen te kunnen stellen over hoe hij zijn diabetes onder controle hield tijdens zijn wielercarrière.
Wanneer kreeg je diabetes en hoe heb je dit ontdekt?
Op mijn dertiende deed ik voetbal en schaatsen en ik merkte dat mijn conditie in de winter plots sterk achteruit ging. In het voorjaar begon ik steeds meer te drinken, te plassen en verloor ik heel veel lichaamsgewicht. Dit baarde mijn ouders zorgen en de dokter stelde direct de diagnose van diabetes.
Was het moeilijk om voor het wielrennen te kiezen als diabeet?
Nee, eigenlijk niet. Toen ik 18 jaar oud was besloot ik de overstap te maken van schaatsen naar wielrennen en dit ging eigenlijk vrij soepel. Wielrennen werd mijn passie en werk. Wel waren er heel veel mensen sceptisch over wat er allemaal mogelijk was met diabetes. Men zei dat ik eerst alleen kon proberen criteriums uit te rijden, en nooit zou kunnen winnen. Daarna kwamen de verhalen dat ik nooit een klassieker of etappekoers zou kunnen rijden. Ik bewees elke keer dat ze ongelijk hadden. Ik won eerst een criterium, daarna een klassieker en daarna een UCI-koers.
Hoe ben je bij Team Novo Nordisk terechtgekomen?
We kwamen in contact toen ik uit nieuwsgierigheid een e-mail stuurde naar het team en vroeg welke sensoren ze bij de ploeg gebruikten. Ze antwoordden meteen met de vraag om bij hun te komen koersen, maar ik heb dit eerst afgehouden. Ik reed op dat moment voor een Nederlanse continentale ploeg bij Krolstone en ik wou eerst mijn studies afronden. Twee jaar later tekende ik het contract om bij Team Type 1 te gaan rijden, dat later werd omgedoopt tot Team Novo Nordisk.
Welke hulpmiddelen gebruik je om je diabetes onder controle te houden?
Ik heb eigenlijk alles geprobeerd. Eerst de pen, dan de pomp met sensor en uiteindelijk ben ik overgeschakeld op sensor en pen en dat bevalt mij heel erg goed. Hetzelfde geldt voor de verschillende insulinetypes, soms moet je veranderen om te leren welke het beste bij je past, dat is heel erg individueel.
Qua sensoren heb ik 1-2 jaar de Enlite gebruikt, dan de navigator voor 2 jaar en sinds 8 jaar heb ik nu een Dexcom, waarover ik heel tevreden ben. Zonder continue glucosemonitoring kan ik eigenlijk niet meer functioneren.
Welke strategie paste je meestal toe voor een training om je glucosespiegel te managen?
Voor een training zorgde ik dat ik direct na het ontbijt ging fietsen zodat ik bijna geen insuline nodig had. Voor een koers at ik mijn maaltijd 3-4 uur vooraf en dan spoot ik altijd wat meer insuline dan normaal. Hierdoor had ik een neerwaartse trend, die ik dan kon corrigeren door wat suikers bij te eten voor de race. Hiermee voorkom je dat je te hoog zit na de maaltijd en te hoog start, of dat je met insuline moet corrigeren net voor de koers, wat grotere problemen kan opleveren.
Hoe zag jouw voedingsschema eruit tijdens een training/race?
Meestal at ik voor de koers een energiereep en dan kwam ik het eerste uur zonder problemen door. Dankzij de Dexcom kon ik heel nauwkeurig in de gaten houden wanneer ik iets moest eten en eventueel corrigeren tijdens de koers.
Spoot je soms insuline in tijdens het fietsen?
Heel soms corrigeerde ik met 1 of 2 eenheden, maar het gevaar is dat je snel in een hypo terecht komt. Ik probeer dit over het algemeen te vermijden.
Wat deed je bij een lage suiker op de fiets? Stoppen of glucosetabletten nemen en doorrijden?
Als ik echt heel laag zat en dit om de een of andere reden niet weg kon of wilde eten, dan koos ik er tijdens een training wel eens voor om eerst een kopje koffie te drinken met wat zoets. Dat geeft mijn lichaam even de tijd om te herstellen en dan kan ik daarna weer vol aan de bak. Als het een event of wedstrijd was, dan at ik een een energiereep en een gelletje en reed ik door.
Wat is de langste race die je ooit hebt gedaan? En hoe heb je dit aangepakt voor je diabetes?
Milaan San Remo was in mijn eerste editie 310 Km en toen zaten wij ruim 7 uur op de fiets. Eigenlijk at ik niet anders dan tijdens een normale rit of bergetappe. Je merkt vooral op het einde wanneer je voorraad suikers opraakt dat je heel veel moet eten en drinken om je suikerspiegel goed te houden, daar moet je dan rekening mee houden.
Volg je een speciaal dieet? Weinig/veel koolhydraten?
Vaak probeerden ze bij de ploeg verschillende dingen uit, en ik heb dus ook verschillende diëten gehad, maar als ik terugkijk naar mijn beste jaren dan was normaal eten uiteindelijk het beste voor de balans.
Vind je dat diabetes een rem zet op je prestaties bij het sporten?
Nee, maar het is een klein beetje extra bagage. Dat moet je accepteren en je moet ermee leren omgaan om er het beste te kunnen uithalen.
Wat is de naarste ervaring die je al hebt gehad met diabetes en sport?
Wat zou je andere (beginnende) sporters met diabetes aanraden?
Veel testen en hopelijk kun je gebruikmaken van een CGM zoals de Dexcom. Probeer er in ieder geval alles aan te doen om er het beste uit te halen en probeer diabetes te accepteren. Met diabetes kan je ook wedstrijden winnen en professioneel atleet worden. Het is wat extra bagage, maar laat het je vooral niet tegenhouden!
Bedankt Martijn, die laatste inspirerende woorden zijn een hart onder de riem voor alle sporters met diabetes. Veel succes nog met je verdere carrière!